Chłopska fotografia - ta rodzinna, prywatna - nie ma zwykle odrębnego miejsca w archiwach czy instytucjach. Przez wiele dekad mało kto się nią interesował, nie była traktowana jako część "narodowego dziedzictwa", a śladowa liczba zachowanych zbiorĂłw pozwala sobie wyobrazić, ilu zdjęć i historii nie da się nigdy odzyskać.
Agnieszka Pajączkowska opisuje wybrane chłopskie zdjęcia, a swoje spostrzeżenia uzupełnia o rozmowy, zapisy historii mĂłwionej, dokumenty, mikroreportaże, rozważania teoretyczne, cytaty z esejĂłw o fotografii i nowe refleksje dotyczące historii ludowej. Rdzeniem książki pozostaje pytanie, czym właściwie jest to, co widzimy. Czego fotografia nie pokazuje i nie rozstrzyga? To nie tyle opowieść o osobach widocznych na zdjęciach, ile o samych zdjęciach i tych, ktĂłrzy je wykonywali - o ich motywacjach, warsztacie pracy, miejscu w wiejskiej społeczności. Tak oglądane chłopskie fotografie pozwalają spojrzeć z mniej oczywistej perspektywy na polską historię XX wieku.
Nieprzezroczyste to prĂłba zwrĂłcenia spojrzenia na to, co dotychczas było zauważalne zbyt rzadko - na trzeci plan, na tło, rzeczy i ludzi poza kadrem.